با تکنولوژی بلاک چین و کاربرد آن به زبان ساده آشنا شوید
بلاک چین (blockchain) چیست؟ چگونه کار می کند و چه کاربردهایی دارد؟ اینها سوالات متداولی هستند که در مورد این فناوریِ انقلابی پرسیده میشوند.
به طور کلی بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سیستمهای دیگر این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای شبکه به اشتراک گذاشته میشوند و با استفاده از رمزنگاری امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده تقریبا غیرممکن است.
واژه بلاک چین (Blockchain) ترکیبی از دو کلمه Block (بلوک) و Chain (زنجیره) است. این فناوری در حقیقت زنجیرهای از بلوکهاست.
اطلاعاتی که در بلوک نگهداری میشود به عنوان پایگاه داده به اشتراک گذاشته شده و به طور پیوسته در حال تطبیق است. این روش استفاده از شبکه دارای مزایای آشکاری است. پایگاه داده بلاک چین در یک مکان خاص ذخیره نمیشود، به این معنی که پروندههایی که نگهداری میکنند، واقعا عمومی هستند و به راحتی قابل تاییدند. نسخه متمرکزی از این اطلاعات وجود ندارد تا یک هکر بتواند آن را تخریب کند. با میزبانی دادهها توسط میلیونها کامپیوتر به طور همزمان، دادههای آن برای هر کسی در اینترنت قابل دسترسی است.
در هر بلاک، هر اطلاعاتی میتواند ثبت شود؛ از جرم و جنایتهای یک فرد تا نمایش اطلاعات حساب برای داراییها مانند بیت کوین. فناوری بلاک در ابتدا برای پول دیجیتال بیت کوین طراحی شد، اما در حال حاضر جامعه فناوری در حال پیدا کردن دیگر کاربردهای بالقوه برای این فناوری است.
حذف و تغییر اطلاعات در بلاک چین
خب حالا که فهمیدیم بلاکچین چیست ؛ این سوال پیش می آید که یعنی کسی نمی تواند محتویات یک بلاک را تغییر دهد؟ بله می تواند اما این تغییر از چشم اعضای شبکه دور نمی ماند و می بایست تمام شبکه این تغییر را تایید کنند در غیر اینصورت هیچ اعتباری ندارد و اعمال نمی شود. فرض کنید یک فایل موسیقی من را همه اعضای شبکه دارند، حتی اگر من فایل موسیقی را حذف کنم یا تغییر دهم، بقیه اعضای شبکه این اتفاق را نمی پذیرند زیرا کپی نسخه اصلی آن فایل موسیقی را دارند. برای حذف این فایل راهی ندارم جز اینکه کامپیوتر های اعضای شبکه را بگیرم و آن فایل را حذف کنم که عملا چنین اتفاقی امکان پذیر نیست.
آیا بلاکچین همان بیتکوین است؟
در کنار فناوری بلاکچین همواره نام رمزارزها هم به گوش میرسد در واقع باید گفت که ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده بر پایه فناوری بلاک چین هستند که حقیقتا نقش یک پایگاه داده را برای رمزنگاری، ثبت و ایمن سازی تراکنشهای دیجیتالی بازی میکنند البته از آنجایی که کریپتوکارنسیها به دلیل این که بیشتر در فعالیت های پول شویی مورد استفاده قرار گرفته اند از وجه خوبی برخوردار نیستند.
یادتان باشد که هرگز بیتکوین را با بلاکچین، اشتباه نگیرید. بسیاری از افراد این دو مفهوم را به جای هم استفاده میکنند. پس همین حالا به خاطر بسپارید که بیتکوین چیزی نیست جز یک ارز دیجیتال که براساس فناوری بلاکچین کار میکند.
ویژگی های بلاکچین
- امنیت: اطلاعات در بلاک چین رمزنگاری شده و سپس ذخیره میشوند، که این امر باعث افزایش امنیت اطلاعات میشود. مسائل مربوط به هش که بیان کردیم نیز در جهت افزایش امنیت است.
- شفافیت: نکتهی دیگری که جالب توجه است این است که در بلاک چین، اطلاعات برای همهی اعضای آن قابل مشاهده است، بنابراین شفافیت در اوج خود قرار دارد. (البته در بلاک چین های ضد انحصاری و به طور کلی برای اعضایی که مجوز تایید و مشاهده تراکنش ها را دارند)
- غیر قابل تغییر: قابلیت جالب دیگر بلاک چین این است که اطلاعات در بلاک چین قابل تغییر و یا حذف شدن نمیباشد که در بالا دلیل این امر را ذکر کردیم.
کاربردهای بلاک چین
اما نکته جالب تر این است که تقریبا همه فکر میکنند تنها کار بلاک چین انتقال ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم و… است اما این تنها یکی از کاربردهای blockchain است. از آنجا که کلمه تراکنش بیشتر در مورد مسائل مالی مطرح میشود، شاید باعث شده فکر کنیم که منظور از ثبت تراکنش در بلاک چین تنها تراکنش های مالی است. اما در حقیقت اینطور نیست، اگر شخصی بخواهد حتی متنی برای شخص دیگر در شبکه بلاک چین ارسال کند، این عملیات به شکل یک تراکنش ثبت میشود.
آینده بلاکچین
همانطور که میدانید فناوری blockchain به تازگی پای در عرصه تکنولوژی گذاشته است و همچنان در حال پیشرفت و تکامل است. با توجه به قابلیت هایی که تکنولوژی بلاک چین دارد میتوان متصور شد که در آینده نقش بیشتری را در بُعد های مختلف زندگیمان ایفا کند. قابلیت هایی مانند تمرکز زدایی، شفافیت، امنیت، سرعت و… ویژگیهایی است که امروزه بسیار حائز اهمیت است.
آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا ارزهای دیجیتالی تا این حد محبوب شده اند؟ پاسخ بدیهی است، چون دیگر لازم نیست مردم دارایی های خود را در بانک ها نگهداری کنند و تمامی فعالیتهای مالی مردم توسط خودشان انجام میشود. به نوعی میتوان گفت واسطه حذف شده است. از طرفی، دیگر تعاملات سیاسی و اقتصادی روی دارایی های مردم تاثیر نمیگذارد، یا اگر بگذارد بسیار کم است. بعنوان مثال تحریم های مالی ابرقدرت ها دیگر در کاهش ارزش دارایی مردم تاثیر چندانی نخواهد داشت. تازه این تنها کاربرد بلاک چین در زمینه ی ارزی است، در بسیاری دیگر از زمینه ها میتوان از قابلیت های بلاک چین بهره برد. همانطور که بسیاری معتقدند بلاک چین بزرگترین اختراع بشر پس از اینترنت است.
ویژگی فوق العاده تکنولوژی بلاک چین که در واقع قابلیت تمرکز زدایی است، امکان ایجاد کسب و کارها و عملیات به صورت منطف تر و امن تر می شود. در صورتی که شرکت های مختلف در ارائه خدمات و محصولات خود موفق به استفاده از این تکنولوژی شوند، اعتماد به بلاک چین افزایش پیدا می کند. درخواست ها برای استفاده از این تکنولوژی در حال افزایش است و همگام با آن این تکنولوژی رو به تکامل است. می توان گفت پتانسیل های بلاک چین در واقع بدون مرز است.